21. tydzień życia niemowlaka: dziecko może być marudne, bo ząbkuje
02 września 2022
W 21. tygodniu życia niemowlę podnosi klatkę piersiową, opierając się na przedramionach lub nawet na całych dłoniach. Co jeszcze czeka was w 21. tygodniu życia dziecka?
Na początku 6. miesiąca życia najlepszą zabawką dla dziecka są jego rączki i stópki. Jego chwyty są coraz doskonalsze, wymierzone i pewniejsze. Jego mózg nadal rozwija się w niewiarygodnym wprost tempie.
Co nowego w rozwoju fizycznym?
5-miesięczne niemowlę umie już całkiem sporo.
Mocno trzyma główkę w pozycji na brzuchu.
Podnosi klatkę piersiową, opierając się na przedramionach lub nawet na całych dłoniach.
Wyciąga rączki po zabawkę, dotykając jej.
Chwyta grzechotkę lub końce twoich palców.
Zwykle udają mu się przewroty z plecków na bok lub nawet na brzuszek.
Leżąc na brzuchu, jest aktywne, prostuje raz jedno, raz drugie ramię, skręca głowę i całe ciało tak, że czasem przewraca się na plecy.
Trzymane pod paszkami, na chwilę przejmuje ciężar ciała, stając na nogach.
Niektóre niemowlęta wykorzystują obroty jako sposób przemieszczania się z miejsca na miejsce. Pamiętaj, że nie możesz ani na chwilę spuścić dziecka z oczu, gdy leży na jakimś podwyższeniu (przewijak, łóżko bez szczebelków).
Wzrost i waga niemowlaka
Waga i wzrost 5-miesięcznych niemowląt waha się w zależności od płci.
Dziewczynki ważą od ok. 6 kg do 8,5 kg i mierzą między 62 a 69 cm.
Chłopcy ważą od ok. 6,5 kg do 9,3 kg i mierzą między 63 a 71 cm.
Na siatkach centylowych możesz sprawdzić, na którym centylu jest waga i wzrost malucha.
Co potrafi dziecko?
W coraz dłuższych okresach czuwania maluch wciąż uczy się nowych umiejętności i chłonie świat wszystkimi zmysłami.
Potrafi się skupić na wykonywanej czynności.
Poznaje proste zależności przyczynowo-skutkowe.
Jest coraz bardziej gadatliwe.
Rozpoznaje swoje imię, choć jeszcze nie potrafi nadać znaczenia wydawanym przez siebie dźwiękom – po prostu imituje dźwięki zasłyszane od innych.
Dużo i radośnie się śmieje, piszczy i ślini się z zadowolenia.
Reaguje na pojawienie się bliskich osób radością, wymachiwaniem nóżkami i rączkami, a obcych – niepewnością lub lękiem.
Reaguje na wyraz twarzy mamy: śmieje się, gdy jest radosna, a gdy ma smutną minę, poważnieje.
Uspokaja się nie tylko przez kołysanie, ale także na sam widok i dźwięk głosu mamy albo dzięki obecności ukochanej zabawki lub smoczka.
Wyraża negatywne emocje nie tylko przez płacz, ale też stękanie, sapanie, popłakiwanie, jęczenie.
5-miesięczne niemowlę dobrze już wie, że przedmioty nie przestają istnieć nawet wtedy, gdy znikają. Już wkrótce zacznie szukać tych, które wypadły mu z rączki. I będzie w tym bardzo wytrwałe.
Dziecko zamienia się w prawdziwą istotę społeczną. Kontakt z innymi ludźmi jest dla niego równie ważny jak kontakt z mamą. Aby pobudzić rozwój jego mózgu:
jak najwięcej mów, śpiewaj, czytaj mu książki
zadawaj dziecku pytania, mów z dużą ekspresją, wydawaj proste polecenia, powtarzaj słowa
strzeż się nadmiaru bodźców: hałasu i przebywania w zbyt dużych skupiskach ludzi, bo układ nerwowy niemowlaka jeszcze sobie z nimi nie radzi, a dziecko może stać się nerwowe i płaczliwe
nie sadzaj przed telewizorem – na oglądanie bajek będzie gotowe dopiero około 2. roku życia
zadbaj o dobrą, przyjazną i ciepłą atmosferę w domu
unikaj kłótni przy dziecku i mówienia podniesionym głosem.
Ćwiczenia i zabawy z niemowlakiem
5-miesięczne dziecko lubi bawić się z dorosłymi. Świetne będą różne tzw. zabawy paluszkowe. Weź dłonie dziecka w swoje ręce i bawcie się w:
Jeśli maluchowi wyrzynają się już pierwsze ząbki, na pewno wiesz, że wiąże się to z marudzeniem. Spróbuj pomóc dziecku, bo ząbkowanie bywa bolesne.
Sposoby na ząbkowanie
Ulgę w bólu dziąseł przynoszą m.in. specjalne żele i gryzaczki, które można schładzać w lodówce. Jedynie po konsultacji z lekarzem możesz podać łagodny środek przeciwbólowy, który zwykle działa też przeciwgorączkowo. Pamiętaj, że podczas ząbkowania znacznie obniża się odporność, więc łatwiej w tym okresie o zakażenie i chorobę.
Anna Kołacz
Uwaga na próchnicę butelkową!
Może pojawić się już na mlecznych ząbkach. Gdy dziecko ma już ząbki:
nakarm dziecko przed snem, a po jedzeniu staraj się oczyścić mu ząbki
butelki używaj tylko do karmienia, a nie do uspokajania (podobnie z kubkiem niekapkiem)
naucz jak najszybciej picia z kubka (odstaw butelkę, gdy dziecko skończy 12 miesięcy)
rozcieńczaj sok pół na pół z wodą, podawaj go w kubeczku
Szczepienia
Jeśli maluszek nie miał jeszcze podanych kolejnych dawek szczepień obowiązkowych, to już najwyższa pora! Według aktualnego kalendarza szczepień najpóźniej na początku 6. miesiąca życia trzeba zrobić szczepienie na:
W 6. miesiącu życia dziecka warto zdecydować się już na rozszerzanie diety – niezależnie od tego czy karmisz piersią, czy butelką. Jeśli nie zrobisz tego w tym tygodniu, spróbuj w następnym. Masz czas do końca szóstego miesiąca.
Karm piersią podobnie jak w poprzednich tygodniach, np. tak jak w 20. tygodniu życia niemowlaka.
Karmienie butelką/mieszane
Kontynuuj karmienie mlekiem modyfikowanym lub w sposób mieszany zgodnie z zaleceniami pediatry.
Rozszerzanie diety niemowlaka
Układ pokarmowy dziecka jest coraz dojrzalszy – to dobry moment, by powoli zacząć zapoznawać je z nowymi smakami. Jeśli zaczniesz już teraz, będziecie mieć więcej czasu na oswojenie się z nowym sposobem karmienia. Pamiętaj jednak, by nie robić nic na siłę.
Jeśli zaczęłaś już rozszerzanie diety, wprowadzaj kolejne produkty zgodnie z zasadami opracowanymi przez specjalistów.
Czy dania w słoiczkach są zdrowe?
Pierwsze zupki dla dziecka możesz gotować sama. W ten sposób będzie się od razu przyzwyczajało do smaków, jakie mają twoje potrawy. Ale dobrym i wygodnym, choć nieco droższym rozwiązaniem są gotowe dania w słoiczkach. Mają odpowiedni dla małego niemowlęcia skład i konsystencję. Możesz mieć też pewność, że zostały przygotowane ze składników najwyższej jakości. To produkty, które przechodzą drobiazgowe kontrole, bo są przeznaczone dla najmłodszych. W sprzedaży oprócz zupek z kilku warzyw są też słoiczki zawierające jeden produkt, np. marchewkę lub dynię.
Masz coraz więcej doświadczenia w opiece nad dzieckiem, ale wciąż są sprawy, które mogą cię zaskoczyć lub zaniepokoić.
Jak zmniejszyć ryzyko zakrztuszenia się dziecka?
Wbrew pozorom do zakrztuszenia się może dojść z bardzo błahych powodów. Dlatego bądź czujna!
Po każdym praniu sprawdź, czy guziczki i ozdoby na ubrankach dziecka są mocno przyszyte.
Upewnij się też, że od jego zabawek nie można czegoś łatwo oderwać. Schowaj te, które są przeznaczone dla dzieci powyżej 3. roku życia.
Nigdy nie pozwalaj niemowlęciu bawić się sflaczałym lub pękniętym balonem.
Pilnuj starszego rodzeństwa, aby nie karmiło go swoim jedzeniem ani nie dawało mu swoich zabawek.
Nie połykaj przy dziecku żadnych leków (dziecko może spróbować cię naśladować, poza tym możesz nie zauważyć, że maleńka tabletka potoczyła się pod stół).
Sprawdź też, czy tarcza smoczka nie jest na tyle mała, by dziecko mogło go włożyć do buzi w całości.
Nigdy nie zostawiaj dziecka samego, gdy je. Powodem zakrztuszenia się może być nawet miękka kukurydziana chrupka!
Kłopoty z zasypianiem
Dobry sen dziecka zaczyna się od dobrej rutyny. Przewidywalna uspokajająca seria czynności przed snem będzie dla malucha informacją, że już pora iść spać. Na wieczorne rytuały zasypiania przeznaczcie 30-40 minut. Co pomoże?
Kąpiel – to nie tylko mycie, ale i relaks. Wypróbujcie płyn z uspokajającą lawendą.
Masaż – organizmy masowanych dzieci wydzielają więcej usypiającej melatoniny.
Karmienie (piersią lub butelką) – dzięki posiłkowi dziecko będzie syte aż do rano.
Bajki – możesz je czytać lub opowiadać z pamięci.
Kołysanki – śpiewaj spokojnie i przytulaj maluszka.
Całuski na dobranoc – pocałuj dziecko, pogłaszcz je, pożegnaj się z jego przytulanką i wyjdź z pokoju.
