18 tygodniowe dziecko
AdobeStock

18. tydzień życia niemowlaka: poznaje świat i uczy się przez zabawę

18-tygodniowe dziecko jest już w połowie piątego miesiąca życia. Coraz dłużej potrafi skupić się na wykonywanej czynności, jest także coraz sprawniejsze fizycznie. Zobacz, co was czeka w 18. tygodniu życia niemowlaka.

Spis treści:

Rozwój niemowlaka w 18. tygodniu

Twoje dziecko za chwilę skończy 4 i pół miesiąca. Aktywnie wypróbowuje wszystkie zdobyte umiejętności i potrzebuje na to sporo bezpiecznego miejsca. Jest coraz bardziej ruchliwe, więc musisz zadbać, by zawsze przebywało w otoczeniu, gdzie nic mu nie zagraża.

Co nowego w rozwoju fizycznym?

W 18. tygodniu życia niemowlę:

  • chwyta przedmioty podawane mu przed twarzą i coraz częściej robi to tylko jedną rączką;
  • do chwytania przedmiotów zaczyna wykorzystywać także kciuk (a nie tylko cztery palce);
  • łapiąc przedmioty, oprócz rączek używa także często nóżek;
  • leżąc na brzuszku, unosi klatkę piersiową niemal prostopadle do podłoża (tzw. pozycja foki);
  • może już opanować trzymanie kubka dwiema rączkami i unoszenie go do ust.

Co potrafi dziecko?

Maluch jest coraz sprawniejszy fizycznie, ale też wciąż rozwija się społecznie. Coraz lepiej czuje też swoje ciało.

  • Nóżki stają się teraz jego ulubionym obiektem zabaw – zafascynowany stópkami obmacuje je, chwyta i gryzie.
  • Zaczyna rozumieć pierwsze zależności przyczynowo-skutkowe, np. że jeśli płacze, to ktoś do niego przychodzi, a jeśli ssie pierś, to płynie mleko.
  • Skupia uwagę na coraz dłuższy czas – najlepiej koncentruje się na przedmiotach, które oddziałują jednocześnie na kilka zmysłów, a więc są ruchome, hałaśliwe, charakterystyczne w dotyku, kolorowe, pachnące. 

Skoki rozwojowe 

W ciągu dnia twoje dziecko śpi coraz mniej. W piątym miesiącu życia przeciętnie przesypia 15 godzin na dobę. Ten czas jest zwykle podzielony na kilka drzemek w ciągu dnia (2-3 drzemki trwające łącznie od 3 do 4 godzin) oraz odpoczynek nocny (10-11 godzin).

Jak wspomagać rozwój niemowlaka?

W okresach czuwania dziecko coraz dłużej potrafi skupić się na wykonywanej czynności, ale jeśli zaczyna się nudzić, zmień zabawkę, aktywność, lub po prostu pozwól niemowlęciu odpocząć i zająć się sobą.

  • Jak najczęściej wchodź w kontakt z maluszkiem – niemowlęta to uwielbiają. 
  • Pobudzaj go do aktywności ruchowej, gaworzenia, uśmiechu. 
  • 4,5-miesięczne dzieci kochają łaskotki, pocieranie noska o nosek, śmieszne miny i inne wygłupy – śmieją się wtedy do rozpuku.

Jeśli dziecko płacze, można je uspokoić, nie tylko biorąc na ręce i przytulając. Niemowlę przestaje płakać również, słysząc głos mamy, taty lub interesujący dźwięk, na przykład dzwonka, gwizdka, telefonu.

Ćwiczenia i zabawy z niemowlakiem

Dla niemowlaka zabawa jest przede wszystkim nauką – w ten sposób poznaje świat i uczy się prawideł nim rządzących.

  • Zabawy z lustrem. Dziecko nadal fascynuje jego własny wizerunek, nawet jeśli jeszcze nie do końca wie, czy to, co widzi, to właśnie ono. Odkrywa jednak, że jeśli ruszy rączką, to osoba w lustrze też to robi. Zabawy z lustrem to dla dziecka świetna stymulacja wzrokowa i ogólnorozwojowa.
  • Zrób niemowlęciu miniteatrzyk kukiełkowy. Wystarczy, że weźmiesz jakąś maskotkę (kotka, pieska, małpkę) i zmieniając głos, będziesz przemawiać do dziecka, ruszając zwierzątkiem.

Do zabawy w teatrzyk, zamiast pluszaków, można użyć pacynek. Są kolorowe i zabawne. Początkowo to ty będziesz wprawiać je w ruch. Z czasem dziecko chętnie samo się nimi będzie bawić. Do wyboru są różne śliczne (niedrogie!) pacynki:

Zabawki edukacyjne

Mata edukacyjna z przyczepionymi kolorowymi przedmiotami jest dla dziecka nadal świetną zabawką. Dziecko uwielbia też piszczące gumowe zabawki. Pamiętaj jednak, że oprócz kolorowych wydających dźwięki maluchy uwielbiają poznawać przedmioty codziennego użytku: daj dziecku do zabawy małą drewnianą łyżkę, plastikową miseczkę czy kartonowe pudełko. Sprawdź koniecznie, czy są dla malucha bezpieczne.

Zajęcia dla niemowląt

Jeśli jeszcze nie byłaś z dzieckiem na basenie, spróbujcie się tam wybrać. Maluch jest już na tyle duży, że nie powinien obawiać się charakterystycznych basenowych odgłosów, będzie też zaciekawiony nowym miejscem. Zanim wybierzesz się na basen z niemowlęciem, poradź się swojego pediatry, czy to dobry pomysł dla twojego dziecka. Dla zdrowych niemowląt w zasadzie nie ma przeciwwskazań do zajęć na pływalni.

Pielęgnacja i zdrowie niemowlaka

Niemowlęta w piątym miesiącu życia chorują raczej rzadko, a niektóre zachowania wyglądające jak objawy choroby mogą wcale nie być oznaką kłopotów ze zdrowiem. 

Zdrowie dziecka

Spanie z otwartą buzią
Oddychanie przez buzię może być objawem nie tylko zatkanego noska (chociaż to pierwsze podejrzenie), lecz także zwiastować problemy logopedyczne. Warto więc pokazać dziecko pediatrze albo laryngologowi. Jeszcze przed wizytą u niego obserwuj, jak często dziecko śpi z otwartą buzią oraz czy podczas czuwania nie wysuwa zbyt często języka na wargi. To pomocne informacje przy diagnozie.

Pociąganie za uszko
Jeśli dziecko nie czuje się źle, nie płacze, jest spokojne, nie ma gorączki i na pierwszy rzut oka widać, że tak naprawdę ucho go nie boli, to trzeba uznać, że pociągając za ucho, maluch po prostu poznaje swoje ciało – jest ono w tej sytuacji po prostu przedmiotem jego badań. Pociąganie za uszko jest zatem oznaką ciekawości dziecka, a nie objawem zapalenia ucha. Niektóre dzieci mogą chwytać się za uszko podczas ząbkowania (ból dziąseł promieniuje do ucha) lub gdy są zmęczone. Jeśli jednak podejrzewasz, że dziecko jest chore lub jeśli pociąganie za uszko trwa już dość długo, skontaktuj się z pediatrą.

Szczepienia

Pora umówić się na kolejną wizytę szczepienną. Zgodnie z aktualnym kalendarzem szczepień szczepienia obowiązkowe na przełomie 5. i 6. miesiąca życia dziecka to szczepionki na:

  • Hib
  • błonicę, tężec, krztusiec (Dtp)
  • polio
  • rotawirusy

Karmienie niemowlaka

Podobnie jak w poprzednim tygodniu możesz już podjąć pierwsze próby rozszerzania diety niemowlaka, o ile twoje dziecko jest już na to gotowe i właśnie tak zdecydowałaś wspólnie z lekarzem opiekującym się maluchem. Nadal jednak to mleko jest podstawą diety 18-tygodniowego niemowlaka.

Początek rozszerzania diety dziecka powinien nastąpić po skończeniu przez dziecko czwartego miesiąca, ale nie później niż po ukończeniu szóstego miesiąca (między 17. a 26. tygodniem życia).

Karmienie piersią

Nadal karm dziecko piersią na żądanie – oznacza to około 5-6 karmień dziennie (choć niektóre dzieci mogą domagać się częstszego przystawiania do piersi).

Karmienie butelką lub mieszane

Podawaj dziecku mleczne posiłki zgodnie z zaleceniami lekarza. Na opakowaniach mleka modyfikowanego umieszczona jest też tabela z przeciętnymi porcjami dla dzieci w konkretnym wieku – na każdą porcję powinno przypadać 170-230 ml mleka. Jednak pamiętaj, że to ilości orientacyjne i maluch może potrzebować nieco mniej lub nieco więcej mleka, niż przedstawia to tabela.

Rozszerzanie diety niemowlaka

Jeśli w poprzednim tygodniu nie zaczęłaś rozszerzania diety malucha, możesz to zrobić właśnie teraz (zobacz też: 17. tydzień rozwoju niemowlaka). Pamiętaj, że pierwsze niemleczne posiłki są naprawdę niewielkie – dziecko zjada jedynie 1-2 łyżeczki nowego dania.

Jeśli twoje dziecko umie już choć trochę siedzieć, to aby ułatwić sobie karmienie malucha, wybierz i kup dla niego specjalne wysokie krzesełko. Również dla maluszka będzie to wygodne.

Na co zwrócić uwagę, kupując wysokie krzesełko?

Wysokie krzesełko infografika
Anna Kołacz

 

Co może niepokoić?

Choć twoje dziecko coraz sprawniej je i pije, to jeśli robi to łapczywie, nadal mogą je dręczyć przypadłości całkiem malutkich niemowlaków.

Ulewanie i czkawka

Powodem niepokojących objawów (ulewania i czkawki) może być przekarmianie. Możliwe, że dziecko je zbyt często i za dużo. Lepiej nie budzić wtedy niemowlęcia do karmienia, lecz cierpliwie czekać, aż samo upomni się o posiłek, nawet gdyby przerwy między karmieniami przedłużały się do 4 godzin.

Przyczyną ulewania może być też powietrze połknięte przez dziecko podczas jedzenia, np. dlatego, że pokarm z piersi wypływa zbyt szybko. Jeżeli tak się dzieje, trzeba przed karmienie odciągnąć trochę pokarmu i dopiero przystawić malucha. Po posiłku należy zaś trzymać dziecko w pionie, aż usłyszy się wyraźne odbicie. Nie ma potrzeby podawania żadnych leków. Ważna jest dostosowana do potrzeb dziecka technika karmienia i cierpliwość. 

Więcej o 18. tygodniu

Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA